STEAM hezkuntza
BALIABIDEAK
Metodologia aktiboak
NEUROZIENTZIA
Zer dio neurozientziak ikaskuntzari buruz?
Atal honen lehen sarreran neurozientziari esker hezkuntza-prozesuak hobetu ditzakegula ikusiko duzu. Bigarrenean, metodologia aktiboei erreparatuko diezu; horren barruan, gaitasunen araberako hezkuntzaren garrantzia, ikaslearen rola, irakaslearen rola, lan-tresnak, jardunbide egokiak...
Argazkia: Getty
- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PBL - ABP - POI
Proiektuka lan egiteak ikaslea ikaskuntza-prozesuaren erdigunean kokatzen du. Modu horretan ikasketa askoz motibagarriagoa eta aberasgarriagoa da berarentzat.
Ikusteko nola gauzatu daiteken proiektu, arazo edo galderen oinarritutako metodologia ikasgelan, atal honetan Infografia eta Genially-a dituzu eskuragarri.PBL-ABP-POI metodologia STEAM hezkuntzarako oso egokia da. Bideragarria dela ikusteko, adibide gisa, STEAM sarietan parte hartu duten bi ikastetxe publikoetako jardunbideen bideoak ikusgai.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
GALDERA ONAK EGITEA
STEAM proiektuen bidezko ikaskuntzaren funtsezko elementuetako bat arazoa, erronka edo galdera da. Horrek ikasleak desafiatuko ditu, motibatu egingo ditu eta jakin-mina eragingo die.
Ikasleek galdera-estrategia bat erabiltzen dutenean beren pentsaeraz pentsatzeko, beren ikaskuntzaren jabe egiten dira, pentsamendu kritikoa garatzen dute, problemak ebazten dituzte, ikasitakoa egoera berrietara transferitzeko gai izaten dira... Eta, dakigun bezala, gaitasun horiek garatzea ezinbestekoa da gure ikasleentzat mundu aldakor honetan.
Zein dira galdera onak? Nola ikasten da galdera onak egiten? Galderak metakognizio estrategia gisa, ikasleak ohitu daitezen erantzuten eta galdera onak egiten. Hurrengo atalean horri buruzko informazioa duzu.
Max Pixel
Ikerketa STEAM estrategia gisa
IKERKETA ETA INDAGAZIOA IKASGELAN: Bideoak
Dentsitateari eta flotazioari buruzko bideoak:
Zer da dentsitatea?
Gure esperimentuak: dentsitatea eta flotagarritasuna
Dentsitatea Lehen Hezkuntzako gelan
Zergatik flotatzen dute itsasontziek?
How to float Clay in Water - Clay Boat
Seguruenik, bideo horien jarduera batzuk egokiak iruditu zaizkizu ikerketaren bidez ikasleekin Stem gaitasuna lantzeko, eta beste batzuk ez. Inoiz gelan dentsitatearen edo flotazioaren gaia landu baduzu, gogoratu nola egin duzun eta alderatu ikusi duzunarekin.
Ikasturte honetan gai hori landu beharko bazenu zure ikasleekin, nola egin zenuke?
Melina Furman-ek lagunduko digu zalantzak argitzen:
*Melina Furman-en bideo oso interesgarriak daude Youtuben. Haien artean:----------------------------------------------------------------------------
IKERKETA - INDAGAZIOA STEAM HEZKUNTZAN (Inquiry based learning)
Ikerketa edo indagazioaren bidezko ikaskuntza irakasteko eta ikasteko metodologia bat da, eta horren bidez, ikerketa-prozesu batetik abiatuta, arazo-egoera baterako konponbideak aurkitu behar ditu ikasleak. Arazoei aurre egitean eta lan kooperatiboan zentratzen da, baita subjektua arazoei espiritu kritikoz aurre egiteko prestatzean ere.
Helburua da irakasleak ikasleei ideiak kanporatzen laguntzea galderen eta etengabeko ikerketaren bidez; eta ikasleek interesez bila dezaten, ideien barrenean sartuz, errealitatearen aurrean harritzeko gaitasun hori garatuz, azter eta hausnar dezaten.
Ikaskuntza horren ezaugarria da ikasleek modu aktiboan parte hartzen dutela ezagutza eskuratzen, ikerketaren eta jakin-minaren bidez, egia, informazioa edo ezagutza bilatuz; ikaslearengan zentratzen da, ez irakaslearengan; arazoetan oinarritzen da, ez konponbideetan; ikasleen arteko lankidetza sustatzen du; pentsamendu kritikoa eta arazoak konpontzeko gaitasuna garatzen laguntzen du; eta ikasleak galdera batzuen bidez kontzeptuak osatzen eta adierazten ditu.
Irakasleak ikaskuntzaren gidariaren rola betetzen du: tresnak ikaskuntzaren edukiaren arabera sartzen ditu; ikasleak gidatzen ditu ikaskuntza-laguntza horien erabileran, edukiaren arabera terminologia egokia erabiltzen duenean, modelatu, gidatu, erraztu eta gauza berriak iradokitzen dituenean, horiek finkatu eta probatzeko; esperimentazio eta arrazonamendu gehiago eragiten du; galdera irekiak erabiltzen ditu, ikerketa, behaketa eta arrazoiketa sustatzen dituztenak; galderak egiten ditu; eta ikasle guztien eskura jartzen da. Irakaslearen zeregin garrantzitsuena ikasleak ikerketa-prozesuan parte hartzera bultzatuko dituen giro egokia sortzea da.
Irudia: John Spencer
-------------------------------------------------------------------------------------------------
IKERKETA JARDUERAK
Ikerketa zientifikoak gaikaHona hemen ikerketa zientifikoaren adibideak. Haien artean denetarik dago, batzuetan "benetako esperimentazioa" agertzen da, beste batzuetan ez hainbeste. Ez dira eredu gisa erabili behar, ideiak jasotzeko eta gure estrategia metodologikoetara egokitzeko baizik.
Zientzia:
Sumendiak
Danioren webgunea; Ikastola bateko adibidea: Daniorekin zientzia ikasten
Salbatu erleak; Etorkizunerako erleak; Arriskua erlauntzan
Egoera zehatzen inguruko ikerketa: kaioa kortxoa eta metala herdoildua
Zergatik bizi gara hemen?
Matematika:
Stem4Math
Tablet-aren bateria
Erronka matematikoak
Albistea ezaguera zientifikoa eta matematikoa eraikitzeko
Estazio meteorologiko digitala
Jolasak eta gamifikazioa gelan
Orientabide metodologikoak
Berritzegune Nagusia: STEAM Hezkuntza
Ebaluazio hezigarria STEM arloetan
ZER DA EBALUAZIOA? ZERTARAKO EBALUATZEN DUGU?
Heziberrik 2020 Planak hauxe dio ikasleen ebaluazioaz:
-Zer da ebaluazioa? Erabakiak hartzeko informazioen biltze eta balorazio prozesu sistematikoa da.
-Zertarako ebaluatzen da? Heziberri 2020 Planaren hezkuntza eredu pedagogikoaren azken helburua hobekuntza da. Hobekuntza honela ulertuta: ikasle guzti-guztien hobekuntzatik abiatuta, taldearen zein ikastetxearen hobekuntzara eta gure hezkuntza sistema osoaren hobekuntzara helduz.
-Beharrezkoa da ebaluazioa? Heziberri 2020 Planaren hezkuntza eredu pedagogikoaren gainerako osagaietatik (oinarrizko konpetentziak, helburuak, edukiak eta metodologia) ebaluazioa ezin bereiz daitekeen curriculumeko osagaia da eta zentzua izango du bakar-bakarrik haien arteko koherentzia bermatzen bada.
Ikasturte hasieran "Gelatik mundura ikas-konpetentziak ikusgai" jardunaldian, Neus Sanmartík ebaluaziori buruz hitz egin zuen. Ondoko esteka honetan laburpena eta bideoa dituzu ikusgai:
“Evaluación trampa o trampolín”
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
EBALUAZIOA IRAKAS-IKASKUNTZA PROZESUAN
Ebaluazioa eta kalifikazioa. Zertarako ebaluatzen dugu? Zer? Noiz? Nola?
Neus Sanmartik lehengo urteko hitzaldi batean horretaz hitz egin zuen eta adibide asko jarri zituen:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
EBALUAZIO HEZIGARRIRAKO TRESNAK ETA ADIBIDEAK
Coral Elizondok eskola inklusiboaren beharra azpimarratzen du beti, eta ebaluazioari dagokionez Neusen ildotik doa. Coralek esaten du ebaluazioak, ikasteko tresna gisa, izaera bikoitza duela:
-Alde batetik, izaera soziala, azken iritzi bat ematen duena eta kalifikazioari buruzkoa dena; orduan ebaluazio batutzaile edo sumatiboari buruz ari gara, unitate didaktikoa amaitzean ikaskuntza ebaluatzen duena. Ebaluazio honek emaitzak alderatzen ditu eta normalean zenbaki bihurtzen da.
-Bestetik, ikaskuntza arautzeko izaera pedagogikoa, hau da, ebaluazio hezigarria. Ikuspegi horretatik, ebaluazioa ikaslearen aurrerapenari buruzko informazioa biltzen duen prozesua da, hura hobetzen laguntze aldera erabakiak hartzeko.
Ebaluazioa datuak bildu, aztertu eta irakaskuntza nahiz ikaskuntza hobetzeko erabakiak hartzeko aukera ematen duen prozesua da. Prozesu horretan irakasleek eta ikasleek parte hartu behar dute. Horrela, ebaluazio batutzailea, azken iritzi bat emateko balio digun ebaluazioa, hezigarria izan daiteke baldin eta denek erabiltzen badute datuak eta ebidentziak biltzeko eta aztertzeko, eta, ondoren, erabakiak hartzeko, lortutako jarduera-maila eta hori hobetzeko moduaren gainean. Argi dago, beraz, ebaluazio batutzailea eta hezigarria ez direla oposizioan dauden bi ebaluazio-mota, baizik eta une desberdinetan egiten direla, baina biak hobekuntza helburu batekin.
Hori dela eta, zein da ebaluatzeko bidea?
"Ebaluazio hezigarriaren hiru funtsezko galderak" 
Hurrengo aurkezpenean hiru galdera horiei erantzuteko tresnak eta adibideak ikusiko dituzu:
Diziplinarteko STEAM proiektuak eta genero ikuspegia
STEAM PROIEKTUAK
Ikastetxean STEAM proiektu bat abian jarri nahi baduzue, atal honetako aurkezpenean ardatza, proposamenak eta adibideak daude.
Proiektuan LOMLOEko funtsezko konpetentziak aipatzea aholkatzen da. Honako hauek dira:· Hizkuntza-Komunikaziorako Konpetentzia.
. Eleaniztasunerako Konpetentzia.
· Matematikarako Konpetentzia eta Zientzia, Teknologia eta Ingenieritzarako Konpetentzia. (STEM)
· Digitalizaziorako Konpetentzia.
· Konpetentzia Pertsonala, Soziala eta Ikasten Ikasteko Konpetentzia.
· Herritartasunerako Konpetentzia.
· Ekintzailetasunerako Konpetentzia.
· Kontzientzia eta Kultura adierazpenetarako Konpetentzia.
Ez baduzue proiekturik aurkezteko asmorik, jarraian jarduerak eta esperientziak aurrera eramateko baliabideak daude.
----------------------------------------------------------------------------
STEAM ETA GENERO IKUSPEGIA
STEAM Euskadi estrategiaren helburuetako bat honako hau da: STEM arloan bokazio eta asmo profesionalak piztea, haur-hezkuntzatik hasita eta neskei arreta berezia jarriz, etorkizuneko erronkei begira ikasleak behar bezala prestatzeko.
Hori lortzeko sentsibilizazio eta orientazio ekintzak egin behar dira. Ikasleek ikerketa, zientzia eta teknologia arloetako emakume profesionalen ereduak behar dituzte.
Jarraian baliabide batzuk:
Esperientziak, praktikak, zalantzak, proposamenak...
Curriculum Berria (ZIRRIBORROA)
Ikaskuntzarako Diseinu Unibertsala (IDU) - Diseño Universal para el Aprendizaje (DUA)